Ièu, Cristiana F., 13 ans, drogada, prostituïda - K. Hermann, H. Rieck

Ièu, Cristiana F., 13 ans, drogada, prostituïda - Kai Hermann, Horst Rieck
Traduction en occitan languedocien de Miquèl Frejabisa.

Cadun a entendut parlar de Cristiana F., drogada a tretze ans, prostituïda per se pagar la « dòpa ». L’istòria, publicada en alemand en 1978, es exemplària del mal-èsser d’unes joves a Berlin dins las annadas setanta del sègle passat, dels problèmes socials que los menan a lor pèrta. Dins lo meteis temps, malgrat sas cabussadas multiplas dins l’eroïna, Cristiana mòstra una capacitat d’analisi e de reflexion susprenenta.
Aquel libre a conegut un resson considerable dins Euròpa tota, e al delà. Çò que ditz aquela dròlla sensibla e intelligenta que, mens de dos ans aprèp aver fumat son primièr junt  se prostituís a la sortida de l’escòla per se ganhar sa dòsa jornalièra d’eroïna, e la dolorosa confession de la maire fan de Cristiana F. un libre unic. Nos apren un fum de causas, tanplan sus la dròga e lo desesper, coma sus un monde que tomba en quincanèla.


Miquèl Frejabisa es nascut en 1952 a Montesquiu, prèp de Moissac, en Carcin Bas. Son monde tenián una concession de material agricòl que i trabalhèt de 1973 a 1980, un temps ont lo monde païsan parlava pas que l’occitan, tanplan coma sos grands dels dos costats de sa familha. Viviá en Alemanha quand sortiguèt aquel libre jol títol « Wir Kinder vom Bahnhof Zoo ».

Éditions des Régionalismes, 2025.

Le récit de vie sur le mal-être d’une certaine jeunesse allemande, paru en 1978 eut à l’époque un retentissement considérable et devint rapidement un best-seller traduit dans le monde entier.



Extrait :

«Es excitant que jamai. Ma maire emplenava a tengut, tota la jornada, de valisas e de caissas. Compreniái que per nosaus una vida novèla anava
començar. Veniái de virar sièis ans, e aprép la mudason, me calguèt anar a l'escola. Sul temps que ma maire fasiá lo paquetatge sens relambi e veniá mai e mai nerviosa, anavi gaireben tota la jornada a la borda de la familha Völkel.
Atendiái que las vacas venguèsson a l'estable per se faire mólzer. Noirissiái las truèjas e la polalha e fasiái la falorda ambe los autres enfants pel fen. O ben portavi los catons dins los braces. Era un estiu meravilhós, lo primièr que viviái veritablament.
Sabiái que dins gaire de temps anàvem partir luenh. Dins una vila granda, que s'apèla Berlin. Ma maire i partiguèt sola en primier. Voliá ço primièr socupar de l'apartament. Mon paire, ma pichona sorre e ieu, arribèrem un parelh de setmanas pus tard. Per nosaus, los enfants, èra nostre primièr viatge en avion. Tot aquò era terriblament enaurant. Mos parents nos avián
contat de polidas istorias d'aquel apartament gigant amb sièis pèças bèlas ont es qu'anàvem viure. Ganharián força moneda. Ma maire disiá qu'auriam caduna una cramba de las bèlas. Voliá crompar de mobles polits. Nos avia explicat clarament a qué semblariá nostra cramba. Men soveni encara, que, coma enfant, ai totjorn pas quitat de pensar a n'aquela cramba. Dins mon imaginacion, de mai grandissiái, de mai aquela cramba era polida. Çò que semblava l'apartament, quand lo descobriguèrem, l'ai tanben pas doblidat.
Veritablament, per ço que aprèp n'aguèri una terribla orror. Era tan bel e voide qu'aviái paur de m'i perdre. Quand parlàvem, i aviá un resson a n'aver paur. I aviá pas de mòbles que dins tres pèças. Dins la cramba d'enfants i aviá dos lèits e un mòble de cosina per nostras joguinas. Dins la seconda cramba i aviá un lièit per mos parents et dins la pus bèla un matalàs e doas cadièras.
Atal viviam a Berlin-Kreutzberg, riba Paul-Lincke.»