Les Alpes de Lumière n°93 Lazarine de Manosque - Une femme émancipée au XIXe siècle - Claire Frédéric

Les Alpes de Lumière n°93 - Lazarine de Manosque - Une femme émancipée au XIXe siècle - Claire Frédéric

Lazarine Nègre, dicha "de Manòsca", una escrivana pròcha dau Felibritge que coneissèt ben de malurs personaus.

Una femna al camin singular que la felibressa Lazarino de Manosco : paura « chato de Provènça », coma Mirèio, l’eroina de Mistral, se daissarà maridar amb un òme que fa « l ‘amor à còps de ponh » aital l’éroi de Gelu, Martèu.
Filha e primièr enfant du « Citoyen » Lazare Nègre e de la « Citoyenne » Marianne Bonety, l’escais nom de son paire « Mirabeau » daissa pensar que foguèt un révolucionari d’aquestas annadas, 1848-1851, que los Aups coneguèron una oposicion fòrta al còp d’estat de Luis Napoléon Bonaparta. Se parlava sonque lo provençau a l’ostal Negre, que los parents pageses sabián pas escriure e legir tanpauc.
Aviá 15 ans quand se maridèt amb Antoine Eugène Pourcin, son ainat de 15 ans, que li diguèt « Uno fremo per ièu es pas mai qu’un varlet ! »
Aital comencèt sa vida, auriá volgut un enfant, son marit n’en voliá pas. Finiguèt per n’aver un : Enric, Lazare en 1873, que moriguèt l’an venent. Escriurà sus son experiéncia « Amour de maire », que ne dirà a Mistral : « Tout est pris sur le vif »
Lazarino se metèt a escriure dins las annadas de son maridatge, d’en primièr en francés, de poèmas que foguèron publicats dins la premsa.
En 1884, Lazarino trentalha pas, aprofiècha que la Tresena Respublica fa tornar lo divòrci que l’aviá abolit la Restauracion en 1817, per se desseparar de Pourcin, (de notar qu’aqueste acabarà sa vida en cò dels parents de Joan Giono qu’èra son nebot). Marca aital sa determinacion e s’en va amb sa sòrre Rosalia qu’a agut un pichot fòra maridatge, tenir un banc de polalha al mercat dels Capucins a Marsilha. Mentre a trobat la beutat de sa lenga naturala e a comensat a escriure, a esser dins lo monde del Félibrige, e en contacte amb Mistral, que rescontrèt un primièr còp en 1892. Partèt (inegalament) son temps entre escritura, polalha, visitas a son nebot a Lion e als parents a Manosco que voliá i tornar per la retirada, mas es mòrta abans a 51 ans. Aprèp sa mòrt, en 1903, sa sòrre Rosalia amassèt son obra pareguda dins las revistas e sas letras a Mistral e Paul Arèna , jos lo titol : « Li Remembranço »

Colleccion Les Alpes de lumière n°93.

Edicions Alpes de lumière.


Amb l’escritura, a mai lo provençal, Rosalie Lazarine Negre venguda Lazarino de Manosco a trapat un sens a una vida qu’aviá mau tornat per ela amb son maridatge. Sa demanda de divòrci que capitèt aus depens de son marit, mostra qu’èra jà una femna de volontat. Mas son trabalh al mercat dels capucins a Marsilha en li assegurant l’independéncia financièra, li a permés de raubar de temps per escriure e mai que mai per frequentar e faire frequentar sos ostals pels felibres. Coma fòrça femnas a escriches de tèxtes cortets, autobiografics, de poësia, mas tanben « sota la trelha » se mostrèt una vertadièra animatora del Felibrige, e dins sas letras a Mistral una contradictoria teoriciana. Sèm luènh amb aquèla felibressa roja, de l’imatge que Mistral e lo Felibrige an donat de las femnas, a mai se, segur per faire plaser al « Boun Mèstre »,  Lazarino cargavo per la felibrejadas, lo vestit arlatenc.

©Rose BLIN-MIOCH.