Contes de l'unic - Peire Bec - ATS 24

Contes de l'Unic - Pèire Bec - ATS 24

Pròsa gascona - Per Noste

Pèir Bèc qu'ei shens qu'un filosòfe de reputacion mondiau, qu'ei tanben un escrivan. A l'entorn d'un personatge, l'Unic, solet dens lo son genre, que representa l'autor, o meslèu lo son doble imaginari, qu'ns mia capvath los sons sauneis, los sons soviers, dens los còrns de la sua pensada e de la sua imaginacion. Qu'ei literatura mòderna dens lo son estille com dens los sons tèmas ; que pensan au cinèma de Buñuel (quauques contes que son de vertadèrs scenàrios) ; tot aquerò shens se copar deus tèmas mes classics qu'avem dens lo hòu de la harga, o dens La barba, o Jan lo pèc. L'actualitat qu'i a tanben la sua part dens Los dus daltonians on trobam la question deu Larzac. Qu'i dauneja en aqueth libe de Bèc ua sensibilitat hèra esmaventa.

... Mès tot sobte que larga un crit. La gròssa tataranha negra de ièr matin qu'ei de nau aquiu, a galaupar sus la blancor deu plafons. Mès qu'ei copadas en dus, e n'i a pas aquiu que la partida anteriora, un torax velut dab ua boca en abans e quate patas qui caminan estrossament. L'Unic qu'a lo còr qui'u tresvira e que cluca los uelhs. Quan los torna draubir, que's vira instinctivament de l'aute costat de la cosina e que destria un enòrme abdomèn qui s'arrossega possivament sus quate patas. L'Unic que gaha la vomidèra, mès que's rasona e torna prénguer lo son dejunar. L'estomac pleat, que's sentish melhor : « qu'èi devut engolir quauqua substància allucinogèna, que's digoc. Aquò n'ei pas arren. Que cau demorar ».

Colleccion A Tots n°24, IEO Edicions.

L'autor:

Pèire Bèc (en francés Pierre Bec), (Paris 1921, Peitieus 30 juin 2014) èra lingüista occitan e un dels mai eminents especialistas de la literatura e de la lenga d’òc. En 1968, publiquèt sa tèsi Les Interférences linguistiques entre gascon et languedocien dans les parlers du Comminges et du Couserans. En 1973 paréis un obratge important per la filologia e dialectologia occitana: Manuel pratique d’occitan moderne.
Es lo primièr lingüista qu’a fach un trabalh scientific per estandardizar l’occitan sus de basas racionalas, al començament dels ans 1970 (vejatz occitan larg). Foguèt professor a l’Universitat de Peitieus. Es tanben escrivan e poeta. Demest sas autras òbras mai importantas, cal citar Manuel pratique de philologie romane e sa Langue occitane (colleccion Que sais-je ?).
President de l’IEO : 1962 - 1980

Taula :

• Lo marques de poliandre - p5
• Lo hiu - p23
• Istòria deu notari - p35
• L'Unic e la predera - p59
• L'Unic e los gats negres - p67
• Floralinda - p73
• L'Unic e lo miralh - p81
• L'Unic e l'escala - p91
• Lo hòu de la harga - p105
• Las cavas deu mon - p125
• La barba o Joan lo Pèc - 143
• Los dus daltonians - p159
• L'arbre - p177
• Las duas miejas - p195