101 rires e sorires - Laurenç del Bruòlh

101 rires e sorires - Laurenç del Bruòlh

Avertiment: Son aquí un centenat d'istorietas — d'unes dison blagas, d'autres colhonadas — qu'ai entendudas o legidas ; d'unas m'an fach sorire e d'autras benlèu rire. Per i ajustar qualque sabor, las ai aplechadas e escritas en lenga nòstra, aquela lenga que ditz que plòu a ferradats quand fa un brave lavaci e non pas que tomba de còrdas o que plòu de cats e de cans. Dins aquestes tempses ont lo politicament corrècte volrià nos far parlar una lenga insipida, sens odor, color o sabor, coma l'aiga del blachin, d'unes cuolcosits volràn i trobar de sexisme o de misoginia, de racisme o de xenofobia, probable d'omofobia e qual sap qué d'autre. I cerquetz pas res de tot aquò, la sola intencion es de vos far sorire e benlèu rire que n'avèm totes plan besonh.
L. del B.

Una critica fòrt elogiosa de la premsa nacionala e internacionala:
"Aquí una òbra que farà data e que marcarà lo reviscòl d’un umor que s’èra plan desaviat dins lo politicament correcte."
Joan Pelras - Lo Bigarrèu Magazine

"Dins aquestes tempses de doblança e de lagui, l’IEO de Tarn nos ofrís un ventolin de frescor que requinquilha."
Benaset Cappelat - La Desfacha del Miègjorn

"Un libre a metre entre totas las mans. Basta dels revelhats de pacotilha ! Basta dels planpensants de farlabica !"
Francés Calvet - L’Aberracion

"Grazie alla lingua occitana e per il nostro piacere, l’umorismo che abbiamo amato ha vinto il conformisme ambiente ed è tornato !"
Giovanni Spellato - Correire de la Sèrra

Edicions IEO Tarn.

Estrach:

L'AMERICAN
Un torista american es a visitar lo campèstre dins Aude a l'entorn de Lesinhan. Es un jorn d'estiu de grand calimàs e lo passejaire es plan assedat qu'a pas pus res a beure. Arriba tot aganit davant un pichòt ostal. Aquí un vièlh òme es sèit a l'ombra sul pas de la pòrta a legir l'Independent.

 - Hi ! (aquò pels americans vòl dire : « Bonjorn, cossí anatz, soi plan content de vos véser »), poiriatz èsser plan aimable e me balhar un veirat d'aiga ?

 - De segur, amb plaser, dintratz !

L'american beu e plan reviscolat agacha l'endrech d'un aire benvolent.

 - Es plan polit en çò vòstre. E quant avètz de tèrra ?

 - Amb lo codèrc benlèu mièja ectara davant Postal e encara una ectara darrèr.

 - Ieu ai un ranch pròche de Dallas, sabètz ont es I ? Quand preni la veitura lo matin per far lo torn de las meus tèrras me cal plan tota la jornada !

E lo vielhòt maliciós de far a aquel vantórla :

 - Ieu tanben ai agut un vièlh trast de veitura coma aquo !

L'AN 1209
(Nòta : lo dialòg que seguís es una revirada de lenga d'òil)

Sèm en 1209, lo Simon de Montfòrt e l'Arnaud Amalric son a discutir amb fòrça bracejadas davant una mapa de Lengadòc desrotlada. Arriba lo rei de França, Felip II, dich lo Guston :

 - Alara, semblatz plan ocupats totes dos. Qué se passa

 - L'innocent (Innocent III, lo papa de Roma) nos demandat de preparar una crosada contra los Albigeses e es çò que fasèm !

 - E ont ne sètz ?

 - Avèm pas encara totes los detalhs, mas çò que de segur anam far es de chaplar dos cents mila eretges Catars e tres josius.

 - Sens ieu !... Mas..., tres josius ? E perdequé volèti tuar aqueles paures tres josius ?

Alara lo Montfòrt se vira devèrs l'Amalric e li ditz :

 - O t'aviài ben dich que digús pausarià pas cap question pels dos cents mila Catars !...
Al Bruòlh, octobre 2023